Η 24η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ένωση κατά της Φυματίωσης και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης.

Κάθε μέρα παγκοσμίως, πάνω από 4.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από φυματίωση και περίπου 30.000 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με τη νόσο αυτή. Από το 2000 συντονισμένες προσπάθειες σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν βοηθήσει στη θεραπεία 58 εκατομμύριων ανθρώπων. Είναι σημαντικό να εντείνουμε τις προσπάθειες για την εξάλειψη της, καθώς αποτελεί κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως από έναν και μόνο μολυσματικό παράγοντα.

Για να επιτευχθεί ο έλεγχος της φυματίωσης στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αντιμετωπιστούν δύο βασικά θέματα:

• Η φυματίωση είναι η συχνότερη αιτία θανάτου των ατόμων που πάσχουν από AIDS.

• Ο αριθμός των ασθενών με πολυανθεκτική στα φάρμακα φυματίωση (MDR-TB) αυξάνεται συνεχώς.

Στην Ελλάδα, με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΕΟΔΥ, δηλώνονται κατά μέσο όρο 580 περιπτώσεις φυματίωσης κάθε χρόνο, με τον αριθμό των δηλούμενων περιπτώσεων και τη δηλούμενη επίπτωση της νόσου να παρουσιάζουν μικρή πτωτική τάση κατά το διάστημα 2004-2017. Από τα διαθέσιμα στοιχεία, τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων φυματίωσης σε ασθενείς που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (πρόσφυγες/μετανάστες, κρατούμενους, χρήστες παράνομων ουσιών, ανοσοκατεσταλμένους, κλπ.) και ποσοστά απομόνωσης πολυανθεκτικών στελεχών του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης κοντά στο μέσο όρο των Ευρωπαϊκών χωρών.

Το αίτιο και η μετάδοση της φυματίωσης

Η φυματίωση οφείλεται σε ένα μικρόβιο που λέγεται μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης ή αλλιώς βάκιλος του Koch, προς τιμήν του ιατρού που τον απομόνωσε το 1882. Είναι μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη που επηρεάζει κυρίως τους πνεύμονες και που μαστίζει την ανθρωπότητα εδώ και χιλιετίες.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τη νόσο είναι επίμονος βήχας, αίσθημα κόπωσης, απώλεια βάρους, νυχτερινοί ιδρώτες, ανορεξία, πυρετός αλλά και αιμόπτυση. Αφού το άτομο νοσήσει και εφόσον δεν λάβει την κατάλληλη αγωγή, η νόσος δεν περιορίζεται στους πνεύμονες αλλά μπορεί να επεκταθεί στα οστά, τους νεφρούς, τον εγκέφαλο κ.ά..

Θεραπεία

Επειδή τα βακτήρια της φυματίωσης αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς, η θεραπεία για ενεργό λοίμωξη είναι χρονοβόρα – συνήθως λαμβάνονται αντιβιοτικά για έξι έως δώδεκα μήνες ώστε να καταστραφεί ο βάκιλος. Η ακριβής διάρκεια των φαρμάκων και της θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία, τη συνολική υγεία, τα αποτελέσματα των τεστ ευαισθησίας, και αν έχετε ενεργό ή ανενεργό φυματίωση.

Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος για τον έλεγχο της φυματίωσης είναι η διάγνωση και η θεραπεία ατόμων με φυματίωση πριν αναπτύξουν ενεργή νόσο. Επίσης υπάρχει και το εμβόλιο κατά της φυματίωσης το οποίο μπορεί να γίνει κατά την παιδική ηλικία που είναι πιο αποτελεσματικό.

Στη χώρα μας, ήρθε η ώρα για:

• Αξιόπιστη αποτύπωση της επιδημιολογικής εικόνας του νοσήματος.
• Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας.
• Στελέχωση και λειτουργία των αναγκαίων αντιφυματικών ιατρείων.
• Ενεργητική αναζήτηση και θεραπεία της ενεργούς και λανθάνουσας φυματίωσης, μεταξύ των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού.
• Έγκαιρη διάγνωση όλων των μορφών φυματίωσης.
• Ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτική θεραπεία και συνεχή φροντίδα όλων των ασθενών με φυματίωση.

Ήρθε η ώρα για δράση! Ήρθε η ώρα να εξαλείψουμε την φυματίωση.